اطلاعات بیشتر
- نام مکان:
- پارک ملی بمو
- استان:
- فارس
- شهرستان:
- شیراز
معرفی نامه
پارک ملی بَمو در فاصله 10 کیلومتری شمال شهر شیراز قرار گرفته است و تقریباً با شهر، فاصله ای ندارد و در مجاورت جاده شیراز – مرودشت قرار دارد. این جاده پارک را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم کرده است و شهر صدرا در محدوده غربی این پارک قرار دارد.
کوه بمو که پارک ملی نامش را از آن گرفته، از همه جای شیراز به خوبی دیده میشود. قله‌ی کوه که مرتفع‌ترین نقطه‌ی پارک نیز می‌باشد، ٢٧٠٠ متر ارتفاع دارد.
در سال ١٣۴١ بمو منطقه‌ی ممنوعه اعلام گردید و وسعتی بیش از یکصد هزار هکتار داشت. بر اثر افزایش جمعیت و گسترش شهر شیراز ، به تدریج از گستره‌ی این پارک کاسته شد. در سال ١٣۴۶ منطقه‌ی ممنوعه بمو به منطقه‌ی حفاظت شده تبدیل گردید که در آن موقع مساحت آن ۵٠ هزار هکتار بود. در سال ١٣۴٩ بمو به پارک حیات وحش و به دنبال آن به پارک ملی تبدیل شد.
و وسعت آن به ۴٨ هزار هکتار تقلیل یافت. وسعت این پارک تا سال ١٣٧١ در حدود ۴٠ هزار هکتار بوده و شامل ٣ رشته کوه است که به موازات یکدیگر قرار داشته و از شرق به غرب، امتداد دارند.
در میان این رشته کوه ها، دشت‌های باریکی قرار دارند که در یکی از آنها با وجود وسعت کم، جمعیت قابل توجهی از آهو دیده میشود. در تپه ماهورهای وسیع و گسترده، در حد فاصل دشت و کوه، قوچ و میش فراوانی زندگی می‌کنند.
همچنین پرتگاه‌های دامنه‌ی جنوبی کوه بمو و دیگر مناطق صخره ای پارک، زیستگاه مناسبی برای بز و پازن است.
پستانداران وحشی این پارک جز آهو، قوچ و میش، بز و پازن که به آنها اشاره شد شامل: پلنگ، کفتار، روباه، گرگ، گربه‌ی وحشی، تشی (جوجه تیغی) می‌باشد و پرندگانی چون هما، دال؛ عقاب طلایی، تیهو، کبک وکوکر سینه سیاه از گونه‌های بومی و شاهین و بالابان از پرندگان و گونه‌های مهاجر زمستان گذر و گنجشک خاکی، چکچک ابلق جنوبی و بادخورک کوچک از گونه هایی هستند که تابستان‌ها میهمان این پارکند.این پارک ملی دارای ۱۱۲ گونه جانوری ۶۹ گونه پرنده و ۲۱ گونه پستاندار، ۱۹ گونه خزنده و ۳ گونه دو زیست و همچنین گونه‌های مختلف گیاهی می‌باشد.
گلهای اشک یا لاله‌های واژگون و گلسنگهای صخره چسب زرد و پامچال از زیباترین گل هایی هستند که زودتر از همه‌ی گلها در این منطقه، خبر از آمدن بهار می‌دهند.
همچنین شقایق شیراز از دیگر گلهای این پارک است.
از شهرهای بزرگ منطقه، شهر شیراز در جانب جنوبی، و زَرقان در جانب شمالی آن واقع است. عشایر عرب خمسه در آبادی‌های کوچک پیرامون آن ساکن شده اند و به زراعت و باغداری (انگورکاری دیم ) و دامداری مشغول هستند.
بمو ادامه ارتفاعات سلسله جبال زاگرس می‌باشد.
منطقه ای است کوهستانی و تپه ماهوری که از شهر به خوبی دیده میشود و که در آن 3 رشته کوه از شرق به غرب امتداد دارد. بلند‌ترین قله آن کل اسد با ارتفاع 2700متر و پایین‌ترین ارتفاع آن 1550 متر است.
این رشته کوه در مشرق به ارتفاعات خرمن کوه و در جنوب با دریاچه بختگان مرتبط است. رشته کوه بمو، دشت شیراز را از دشت مرودشت جدا می‌کند.
گردنه‌های آب باریک و باجگاه در مسیر راه شیراز-اصفهان در جانب شمال غربی رشته کوه قرار دارد.
آب رکن‌آباد از معروف‌ترین جویبارهای شیراز که حافظ به آن اشاره می‌کند در قسمت غربی این کوه واقع شده است.بند امیر در جانب شمال شرقی آن قرار گرفته و راه قدیمی شیراز از جنوب شرقی رشته کوه می‌گذرد و تنگ الله اکبر (با دروازة قرآن در آن ) مشرف بر شیراز در جانب جنوبی آن واقع است.
از نظر شمار حیوانات و تنوع حیات‌وحش، این پارک بعد از پارک‌های ملی گلستان و ارومیه در مقام سوم اهمیت قرار دارد؛ اما متاسفانه چندان شناخته شده نیست.
هرچند در نظر اول به نظر می‌رسد نشناختن چنین مناطقی توسط شکارچیان و قاچاقچیان می‌تواند به بکر ماندن آن کمک بیشتری کند. به اعتقاد برخی محققان محیط زیست هر چه آگاهی و اطلاعات مردم از این مناطق کمتر باشد تعرض و دست‌اندازی به آنها هم کمتر خواهد شد، اما باید دانست فرهنگ‌سازی برای حفاظت، شرط اولیه شناساندن این مناطق میان عموم مردم است.
در وسعتی حدود 48 هزار هکتار که حدود چهل، پنجاه سال قرق شده، می‌توان واقعیتی از سرسبزی و حیات طبیعی را دید که هیچ گلهای از گاو و گوسفند از آن گذر نکرده و طبیعت بکر و دست نخورده آن نشان از روزگاران دیرین دشت‌های وسیع اطراف شیراز دارد. دمای هوا در تابستان 34 درجه سانتیگراد و در زمستان کمتر از 3 درجه است.
منطقه ای استپی و نیمه استپی که نیمی از آن با کم آبی مواجه است و حدود 400 میلی متر بارندگی در طول سال دارد.
در پارک ملی بمو چشمه‌های فراوانی با پراکندگی مناسب روان است. از آب برخی از چشمه‌ها در گذشته جهت کشاورزی استفاده می‌شده است. میزان خشکسالی در سالهای اخیر به حدی بوده که چشمه چرو که در سالهای نه چندان دور به صورت آبشار‌های متعدد در دل کوه جریان داشت حالا به شکل جوی باریکی از آب در آمده است.
سابقه تاریخی و فرهنگی اهالی حاشیه پارک ملی بمو نشان می‌دهد همواره کنترل شکار و صید در این پارک با مشکلاتی جدی مواجه بوده است . مشکلات شکار غیرمجاز در منطقه پارک ملی بمو به حدی فراگیر بود که جمعیت 30 تا 40 هزاری پستانداران بزرگ جثه در این پارک اکنون به مرز یک هزار و 500 راس نزدیک شده است.
جاذبه‌های جانوری :
این پارک با 150 گونه پستاندار،81 گونه پرنده؛24 گونه خزنده و 3 گونه دوزیست و 350 گونه گیاهی گنجینه ای منحصر به فرد در ایران است و این آمار‌ها بیانگر تنوع زیستی بسیار بالا و اهمیت حفظ ذخایر ژنتیکی است . اردیبهشت ماه فصل زایش دراین منطقه است که در هنگام زایش در منقه بازدی از برخی مناطق ممنوع می‌گردد.
تا پایان فصل زایمان مجوز بازدید از زون‌های حساس پارک ملی بمو و سایر مناطق حفاظت شده صادر نمی‌شود. گونه‌های مهم جانوری بمو شامل:قوچ شیرازی ،کل ،بز،پازن،آهو،خرگوش،خارپشت،چوله و گوشت خوارانی چون پلنگ،گرگ،کفتار،سیاه گوش،شغال،گربه وحشی،خرس قهوه ای،گراز و انواع روباه بخصوص روباه قرمز که در این پارک اختصاصی است.
تا چند دهه قبل گونه نادر یوز پلنگ نیز در منطقه وجود داشته است.
به اعتقاد محیط‌بانان ، معمولا روزها گله‌های آهو، بز، میش و قوچ آزادانه در پستی و بلندی‌ها در رفت و آمدند و حیوانات وحشی در ساعاتی پس از غروب آفتاب از پناهگاه‌های خود خارج می‌شوند.
پوشش گیاهی : گلهای رنگارنگ نظیر پامچال , لاله و شقایق شیراز,بادام کوهی , ارژن , بنه شناسایی شده است .
میزان بارندگی ان حدود ۴۰۰ میلی متر و زمستان‌ها این نواحی تا حدی سرد و معدل حرارت حداقل در قسمتی از سال از سه درجه کمتر است و تابستان درجه گرمایش به ۳۴ درجه می‌رسد.
بهار پارک بمو از اواخر زمستان آغاز و گلها و گیاهان آن از جمله گلهای اشک یا لاله واژگون گلسنگهای صخره چسب زرد و پامچال در ان پدیدار میشود .
پوشش گیاهی کنونی بمو عمدتا بوته زار و بیشتر شامل گون و درمنه است و در طول سالهای گذشته بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی جمع اوری و شناسایی شده است.
در پارک ملی بمو چشمه‌های فراوانی با پراکندگی مناسب روان است از اب برخی از جشمه‌ها در گذشته در کشاورزی استفاده میشود.
پستانداران پارک ملی بمو: ۱)اهو ۲) قوچ و میش ۳) بز و پازن ۴) پلنگ ۵) کفتار ۶) گرگ ۷) روباه ۸)شغال و احتمالا دو نوع گربه وحشی
پرندگان: آسمان بمو هیچگاه خالی از پرندگان نیست ۵۵ نوع پرنده در این پارک آمار گیری شده که ۲۶ گونه بومی منطقه است که سراسر سال در این منطقه به سر میبرند از جمله عقاب طلایی ـ هماـ کرکس ـ دال ـ کبک ـ تیهو ـ کوکر سفید ـ سینه سیاه ـ و...
.
چشمه‌ها چشمه‌های منطقه عبارتند از:آب تلخ،چشمه شیرین،چشمه سلمانی،کلاه قاضی،عطمی،قنبری،چهار چشمه،چشمه دره راه،اسماعیلی،دره کمری،محلی،حاجی محراب،چاه سرخ،صادقی،چنار همت،محکی،چشمه چرو،بیدی بالا،بیدی پایین،فیلی،چنار باقر،گل،چکنی،سفید،باغ،کلک،رسولی،همت و چندین چشمه فصلی
چشمه چاه کلک: چاه کلک زیباترین چشمه شرق بمو است.بهترین راه برای رفتن به این چشمه از سمت روستای بردج است .از سمت جاده خرامه به این روستا، تقریبا 17 کیلومتر فاصله داشته و از سر جاده تا چشمه تقریبا 1:15دقیقه راه است.
البته اول به چشمه ای کوچک به نام چشمه رسولی و بعد از آن به چاه کلک خواهیم رسید.
چشمه فیل
این چشمه یکی از زیباترین چشمه‌های پارک ملی بمو است.از نظر موقعیت این چشمه در قسمت غربی پارک و در دامنه ارتفاعات بسیار زیبایی قرار گرفته است وهمین ارتفاعات باعث شده که آفتاب دیرتر به چشمه و دره‌های اطراف برسد و محیط سرسبزی را در اطراف چشمه ببینیم(بر خلاف قسمت‌های دیگر پارک) و احتمالا نزدیک‌ترین مسیر برای رفتن به این منطقه روستای باجگاه است.
منابع آبی درون منطقه که آب آنها قابلیت شرب رادارند:
تمامی چشمه‌های نامبرده آب قابل شرب دارند بجز چشمه آب تلخ و آب چشمه حاج مهراب از کیفیت خوبی برخوردار نمی‌باشد.
دره ها:
چندین درة دشت مانند در بین این رشته کوه به نامهای چاه مَحْکی شرقی و چاه محکی غربی و بالِش (نزدیک گردنة بالِش ) در شمال این رشته کوه دیده میشود .از دیگر دره‌های مهم منطقه می‌توان دره بیشه ای،دو دره،دره چپ و راست،دره خنک،دره چاه سرخ،دره چاه آهنگر،دره دهلیز و دره دزو رانام برد که این دره‌ها محل مناسبی برای هزاران آهو، پازن، قوچ ،کل،میش،بز،کبک،تیهو و سایر پرندگان است.
قنات ها:
قنات‌های پارک شامل:حسین آباد،محمودآاد،دودج،آب باریک،آب خان،کتک و چاه سرخ می‌باشد.
چاه ها:
چاه‌های موجود در بمو نیز شامل :چاه ابول(در بخش شمالی پارک)،چاه سرخ(در منتهی الیه دشت چاه محکی) و چاه آهنگر است.
راههای قدیمی وتاریخی موجود درمنطقه:
راه کتل برده و راه حاج مهراب : در قدیم با اسب و الاغ و قاطر از این طریق از روستاهای بردج و تربرها به شهر زرقان و روستاهای اطراف آن تردد می‌کرده اند .
وجود بناهای قدیمی وآثارباستانی موجود درمنطقه :
آب انبار کوتل برده در حدود ۲۰۰ سال قدمت دارد .که قافله‌ها و مسافرین روستای بردج و سعید و تربرا به روستای دودج و شهر زرقان و غیره از راهی که کنار آّ می‌باشد و به راه برده ای معروف می‌باشد عبور می‌کرده اند و از آب انبار جهت شرب خود و حیواناتشان استفاده می‌کرده اند .
مکان برجهای دیده بانی جهت تماشای حیات وحش :
پشت مهمانسرای مرکز پارک و تنگ محمود آباد( ارتفاع بالای پاسگاه محمود آباد) جهت دیدن بز و پازن
ییلاق وقشلاق ومسیرها ی حیات وحش :
۱- از دره راه به باجگاه و بالعکس ۲- ارتفاعات سوفیا به بالکی و بالعکس۳- دشت بالش به سعدی ۴- بالکی به چشمه بز
یوردگاه‌ها ییلاقی دام که ویژگیهای خاص ودیدنی دارند:
یورد لموسها , یورد پشت گردنه نازکسمی ,یورد چاه سرخ ,یورد عراقیها در دو دره و نرسیده به غار فارسی.
این یورد گاه‌ها محل زندگی عشایر و دام آنها بوده و در قشلاق و ییلاق در این مکانها کوچ می‌کرده اند و از آب چشمه‌های نزدیک به یوردگاه خود استفاده می‌کرده و از گرما و سرمای جدید در این مکانها در امان بوده اند .
چشم اندازهای بدیع ودیدنی وسایر موارد :
پرتگاها ، صخره‌ها ، دره‌های عمیق ، منظره‌های ویژه کوهها وصخره‌ها که باتوجه به توپوگرافی منطقه حائز اهمیت بوده وجلب نظر می‌نماید :
ارتفاعات نوک فیل , ارتفاعات بالای پاسگاه محمود آباد , پر شمشیری و چشمه چرو و ارتفاعات آبشور و قلات خانی .
منابع:
http://www.farsnews.
com/newstext.php?nn=13930125001191#sthash.Qi6mXczD.dpuf
http://zarghoon.
com/1392/07/12/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%83-%D9%85%D9%84%D9%8A-%D8%A8%D9%85%D9%88/
http://www.bultannews.com/fa/news/199524/
http://www.yjc.
ir/fa/news/4657810
http://bamu.mihanblog.com
http://flyclub.us
http://www.
irandeserts.com
http://ali-f.blogfa.com
http://fa.
wikipedia.org
http://www.hamshahrionline.ir/details/202935
http://hakimzadeh.
blogfa.com/post-85.aspx.
.jpg&mode=medium)
پیشنهاد تور
لذت خودتون رو با دیگران به اشتراک بگذارید از اونجایی که ایران پر از زیبایی های مختلف و مناطق بکر و دیدنی هستش که ممکنه همه اون مناطق رو نشناسن بیایید با هم مناطقی رو که در اونها لذت بردیم و از جاذبه خاصی برخوردارند رو به هم معرفی کنیم ما تسهیلاتی رو در نظر گرفتیم که شما بتونید پیشنهاد خودتون رو برای برگزاری تورارائه کنید تا با کمک شرکت های گردشگری اقدام به برگزاری آن ها کنیم.
ارسال پیشنهاد