اطلاعات بیشتر
- نام مکان:
- شهر دقیانوس و تپههای کنار صندل
- استان:
- کرمان
- شهرستان:
- جیرفت
معرفی نامه
روستای کنارصندل که در فاصله حدود پنج کیلومتری غرب شهر عنبرآباد و 30 کیلومتری جنوب شهر جیرفت واقع شده است.این روستا از تمدن هزاران ساله برای ما میگوید، تمدن 7 هزار ساله "ارت" در حاشیه رودخانه هلیل رود درحالی دروازههای خود را به روی گردشگران نوروزی گشوده است که مسافران برای بازدید از نمادهای این تمدن بر روی در و دیوار و بقایای ظروف شکسته تمدن کهن راه میروند. جایی که امروزه از آن به عنوان شهر دقیانوس یاد میکنیم.پس از سیلاب و شسته شدن لایههای خاک به خصوص در دشت مطوط آباد شهر دقیانوس سر از خاک برآورد و مردم مهرههای تاریخی، ظروف و اشیا منحصر به فردی را یافتند که موجب شگفتی آنها شد اما قبل از اینکه مسئولان وقت میراث فرهنگی از این امر مطلع شوند خبر به گوش افراد سود جو رسید و در چند روز که در سکوت سپری شد دشت مطوط آباد تبدیل شد به دشتی مملو از سوراخهای ناشی از حفاریهای غیر مجاز و البته هزاران شی تاریخی که به تاراج رفت.
با این وجود با تلاشهای مسئولان و دستگاههای مربوط جلوی این حفاریها گرفته شده و پس از آن توجه باستانشناسان به این منطقه جلب شد اما دیری نگذشت که گروه باستانشناسی به سرپرستی پروفسور یوسف مجید زاده دو تپه تاریخی به نام کنار صندل در حاشیه هلیل رود کشف شد و پس از حفاریهای صورت گرفته تمدنی کهن در این منطقه کشف شد و نام ارت بر آن گذاشته شد.این روستا دارای جاذبههای تاریخی بسیار است:تپه جنوبی کنار صندل: این تپهای است تقریبا بیضی شکل که حدود 21 متر از سطح زمینهای اطراف بلندی دارد، این تپه را بقایای سازهی غول آسایی میدانند که بر بالای تپه باستانی کهنتری ساخته شده و به احتمال زیاد بارویی به عرض حدود 11 متر آن را در میان گرفته بود. زمانی این دژ با 25 تا 26 متر ارتفاع نسبت به زمینهای پیرامون در قلب شهر بزرگی قد برافراشته بود، در ادامه کاوشها در دامنه غربی تپه یک فضای راست گوشهای در ابعاد حدود 25 متر مربع به دست آمد که در دیوار خشتی جنوبی آن در درون فرو رفتگی تاقچه مانندی نقش برجستهای آشکار شد، این نقش برجسته که ارتفاع 115 سانتمیتر از آن بر جای مانده است از انتهای دامن که تا زیر زانو را پوشانده شروع شده و از سینه به بالای آن از میان رفته است بالا تنه آن که متعلق به یک مرد است که برهنه بوده که با رنگ زرد رنگآمیزی شده است، زمینه دامن وی نیز با رنگ قرمز رنگآمیزی شده و چند ردیف موازی شامل مثلثهای توپر به رنگ سیاه در فواصل منظم بر این زمینه ترسیم شده است که در واقع نقش و نگار آن را تشکیل میدهند.در فاصله حدود 120 متری شرق تپه یک زباله دانی بزرگ آشکار شد که از این زبالهدانی تاکنون بیش از 300 اثر مهر به دست آمده است که به نظر میرسد این اثر مهرها در ارتباط با تامین امنیت محتویات کیسههای کوچک، سبدهای کوچک و دیگر ظروف کوچک بودهاند، این مدارک مهرسازی بر روابط تنگاتنگ این منطقه با فرهنگهای همزمان عصر مفرغ در میان رودان، دره سند و آسیای مرکزی اشاره دارند، تنوع موجود در هنر مهرسازی حکایت از این دارد که کنار صندل جنوبی در مرکز شبکه فعالی از تجارت راه دور قرار داشته است.
در فاصله حدود 550 متری شرق تپه جنوبی در فصلهای نخست کاوش بقایای کوره و مقادیر زیادی سرباره و قطعات فراوان مفرغ از کارگاههای صنعتی نشان داشت اما با گسترش کاوش در این بخش تعداد کورهها و ابزار و اشیای فلزی نیز افزایش یافت که این خبر از وجود یک منطقه صنعتی میداد. تپه شمالی کنار صندل: کاوشهای باستانشناختی صورت گرفته مشخص کرد که در این تپه دو سکوی غیرهمسطح وجود دارد که سکوی زیرین به نام سکوی اول و سکوی بالایی به نام سکوی دوم شناخته شد، در فصل چهارم کاوش پیگردی در ضلع شرقی تپه منجر به آشکار شدن بر دیواری شد که با تداوم پیگردی به مرور سراسر ضلع شرقی سکوی دوم هویدا شد.بر روی این ضلع چهار برج راست گوشه به طول هشت و عرض چهار متر قرار گرفته است، فاصله برجها از یکدیگر بین 17 تا 19 متر است، ارتفاع باقیمانده برجها و سکو در بخشهای مختلف متفاوت بود، بیشترین ارتفاع باقیمانده به حدود سه و نیم متر میرسید که با توجه به آثار باقیمانده به نظر میرسد بلندی اولیه سکوی دوم بیش از 10 متر بوده است.این تمدن که به گواه باستان شناسان از نخستین تمدنهای بشری است سرمنشاء کشف خط در جهان است.
این امر هر چند که با کشف کهنترین لوحهای گلی جهان که بر روی آن مکتوباتی تحریر شده است ثابت شد اما مشخص نیست چرا پس از گذشت سالها هنوز اراده ای برای کشف رمز این خطوط نشده است.در صورت آشکار شده این رمزها، لوحهای گلی ارت میتوانند بسیاری از کتابهای تاریخ دانشگاههای معتبر دنیا را تغییر دهد که نشان از غنای این تمدن کهن دارد. منابع :http://www.iranboom.
ir/http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920114000536http://www.
tabnak.ir/fa/news/211079.