اطلاعات بیشتر


نام مکان:
روستای افراتخته
استان:
گلستان
شهرستان:
علی آباد کتول

معرفی نامه

اَفراتَخته از روستاهای جنگلی استان گلستان ایران و دارای جنگل انبوه چند هزار ساله‌است. دهکده افراتخته در جنوب شرقی شهر علی‌آباد کتول واقع شده‌است و دارای جاذبه‌های طبیعی و گردشگری است.در پیرامون افراتخته منطقه شکار ممنوع قرار گرفته‌است که زیستگاه گونه‌های جانوری منحصربه‌فرد است.اندوختگاه‌های سرخدار افراتخته از رویشگاه‌های سرخدار جنگل‌های شمال ایران است که در آن درختان سرخدار با قدمت بسیار بالا به طور انبوه و گاهی نیز به شکل توده‌های خالص روییده‌اند.

سن برخی از این درختان به بیش از هزار سال می‌رسد.جنگل افراتخته دارای ۱۵۰ هکتار از جنگل‌های ۱۹۰ میلیون ساله‌است. اندوختگاه سرخدار که در حوضه آبخیز زرین‌گل و ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی علی‌آباد کتول و در مجاورت روستای افراتخته واقع شده به عنوان حوزه شماره ۸۵ در تقسیم بندی طرح جامع جنگل‌های شمال کشور به ثبت رسیده‌است.کوه‏های افراتخته در شمال ، تکیانو در جنوب ، ملیارتو در غرب و دره افراتخته در جنوب روستا واقع شده ‏اند.

این روستای کوهستانی در ارتفاع 1550 متری از سطح دریا قرار گرفته است و تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان‏های سرد و تابستان‏های معتدل دارد. میانگین بارندگی سالانه آن 584 میلی‏متر گزارش شده است.رودخانه افراتخته، در جنوب روستا جریان دارد. آب و هوای معتدل و اراضی حاصلخیز همراه با کوش‏های روستاییان تأثیر فراوانی در شکل‏گیری و ماندگاری .

..مشاهده کامل متن این روستا داشته است. چاه سنگی و باستانی پیرآلا در 2 کیلومتری روستا، گورستان گبری و حمام قدیمی روستا، بیانگر قدمت کهن این روستا می‏باشد.

مردم روستای افراتخته به زبان فارسی سخن می‏گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.الگوی معیشت و سکونتبراساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای افراتخته 145 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385 به 251 نفر افزایش یافته است.درآمد اکثر مردم روستای افراتخته از فعالیت‏های زراعی، باغداری و دامداری تأمین می‏شود؛ گروهی نیز، در بخش خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند.گندم، جو، یونجه، ارزن، پیاز، سیر، لوبیا چیتی و سیب‏زمینی از مهم‏ترین محصولات زراعی روستاست.

به دلیل شرایط مساعد اقلیمی، باغداری رونق نسبی دارد. کشت و جمع‏آوری گیاه دارویی گل گاوزبان از دیگر فعالیت‏های زراعی روستاییان محسوب می‏شود. پرورش زنبور عسل و تولید عسل در روستا رواج دارد.محصولات عمده دامی این روستا عبارتند از: فرآورده‏های لبنی، گوشت و پشم گوسفند.

مردم روستای افراتخته به ویژه زنان ضمن همکاری در فعالیت‏های زراعی، با تولید صنایع دستی متنوع، نقش مهمی در افزایش درآمد و تأمین هزینه‏های خانوار دارند. روستای کوهپایه‏ای افراتخته بافت مسکونی نسبتاً متراکمی دارد و در شیبی ملایم استقرار یافته است.کالبد و شکل خانه‏های روستا از نوع فعالیت و معیشت ساکنین آن‏ها تأثیر پذیرفته است. سقف خانه‏ها، عموماً شیروانی است و دیوارها با گل اندود شده‏اند.

مصالح به کار رفته در ساخت بناهای قدیمی از گل، سنگ، خشت، آجر و چوب است. در ساخت خانه‏های جدید از مصالح سیمان، گچ، تیرآهن و مانند آن نیز استفاده می‏شود.جاذبه‏‌های گردشگریارتفاعات پیرامون روستای افراتخته که از جنگل‏های انبوه درختان پهن برگ پوشیده شده، زیباترین مناظر طبیعی را به نمایش می‏گذارند.کوه تکیانو، با ارتفاع 2901 متر در 7 کیلومتری جنوب روستا، از جلوه‏های طبیعی بسیار زیبای روستاست.

در فاصله نیم کیلومتری روستا، یکی از جنگل‏های کمیاب درختان سرخدار (از گونه‏های نادر جنگلی)، در وسعت 240 هکتار محفوظ مانده است. چشم‏انداز جنگل‏های سرخدار، زیبایی سواحل رودخانه افراتخته، یخچال‏های طبیعی در 3 کیلومتری روستا، چشمه‏های آب معدنی نزدیک روستا و همچنین آبشارهای طبیعی بسیار زیبایی که از بلندای 300 تا 2500 متری ارتفاعات پیرامون روستا سرازیر می‏شوند، فضای بسیار مناسبی برای دیدار گردشگران ایجاد کرده‏اند. تنوع رنگ‏ها، هوای دلپذیر، آواز خوش پرندگان و زمزمه جریان آب بر روی سنگ‏ها، پردیس کوچکی در اطراف روستای افراتخته پدید آورده‏اند که تماشاگران را به حیرت وامی‏دارد.خانه‏‌های قدیمی و پراکنده روستا، گورستان قدیم گبری، حمام قدیمی روستا معروف به کهنه حمام و همچنین چاه سنگی کهن پیرآلا در فاصله 2 کیلومتری روستا با عمق 100 متر و دهانة 8 متر، از جاذبه‏های تاریخی روستا به شمار می‏آیند.

مردم روستای افراتخته، در ایعاد مذهبی قربان، فطر و غدیر به جشن و سرور می‏پردازند و در ایام محرم و وفات ائمه به سوگ می‏نشینند. مردم این روستا مراسم ملی عید نوروز، چهارشنبه سوری، سیزده بدر و شب یلدا را نیز گرامی می‏دارند.مراسم ختنه ‏سوران، عروسی‏های سنتی، سحرخوانی و افطاری‏های گروهی ماه رمضان و عزاداری به شیوه سنتی در ایام محرم از دیگر آیین‏ها و سنت‏های مردم این روستاست.چهار بیتی خوانی، نوازندگی نی، دوتار و شمشاد از دیگر مراسم متداول در جشن‏ها و عروسی‏های روستاست.

مردم روستا به ویژه جوانان، در اوقات بیکاری و فراغت به انجام انواع بازی‏های محلی کشتی، چوب بازی (چلیک بازی)، چرخونک چوبی (گردو بازی)، درنا بازی (مخصوص بانوان)، ریگ بازی، تک (تیله)بازی، هفت سنگ و اشتر قدبازی (نوعی بازی با توپ) می‏پردازند.استفاده از پوشاک محلی در این روستا معمول است؛ مردان روستا از کت و شلوار، جلیقه و کلاه پشمی استفاده می‏کنند. زنان نیز، پیراهن‏های بلند، پیژامه و جلیقه بر تن می‏کنند و بر روی روسری معمولاً، پوشش دیگری به سبک زنان عشایر می‏بندند. لباس زنان در جشن‏ها و مراسم عروسی روستا، با انواع زیرآلات و پولک‏های رنگی زیبا تزیین می‏شود.

صنایع دستی روستای افراتخته عبارتند از: قالی، چادر شب، سفره پارچه‏ای، دستمال، نمدمالی، چوخا، ساق پیچ پشمی، تور پشتی (کوله پشتی) و انواع وسایل چوبی مانند قاشق، لگن، سطل و خیش چوبی و «دوره» (مخزنی چوبی برای گرفتن کره از ماست).از انواع غذاهای محلی این روستا می‏توان به انواع آش، آبگوشت، کباب و انواع خورشت و نان محلی اشاره کرد. عسل طبیعی درختی و انواع مواد لبنی مانند شیر، ماست، کره، پنیر همراه با انواع صنایع دستی از سوغاتی‏های روستا محسوب می‏شوند.دسترسی: این روستا از طریق شهرهای علی‏ آباد و گرگان قابل دسترسی است و جاده‏ای مناسب و آسفالت دارد.

منبع :http://dehgardi.ir/http://www.iranvillage.ir/.