اطلاعات بیشتر
- نام مکان:
- قلعه مهر پادین
- استان:
- یزد
- شهرستان:
- مهریز
معرفی نامه
قلعه مهرپادین از آثار باستانی شهرستان مهریز است، این بنای تاریخی مابین جاده یزد ـ کرمان و خیابان انقلاب در قسمت ورودی زمینهای کشاورزی آن منطقه قرارگرفته است.این قلعه روزگاری هسته اصلی آنچه امروز شهر مهریز نامیده میشود را شکل میداده و در واقع هویت شهر مهریز از این مجموعه نشات گرفته است.قلعه مهرپادین که از آن به عنوان سکونتگاه موقتی استفاده میشده، با مساحتی به طول ۱۶۰ و عرض ۱۴۸ متر با چشم اندازی زیبا در میان کشتخوان ها، باغهای میوه و زمینهای زراعی واقع شده و تمام شهر را همچون نگهبانی هوشیار، تحت مراقبت خود داشته است.در خصوص قدمت و دوره ساخت قلعه تاریخی مهرپادین، ۲ نظریه متفاوت مطرح است.
برخی کارشناسان بر این گمان هستند که بنای مذکور متعلق به دوران صفوی است و گروه دیگر تاریخ بنای قلعه را مربوط به دوران حکومت آل مظفر (قرن ۸ هـ .ق) و همزمان با ساخت اَرسن (مجموعه) شهری مهرپادین میدانند.از طرفی روایتی در میان ساکنان قدیمی محل به این مضمون رواج دارد که پس از حمله مغولان به قصبه مهریجرد و کشته شدن تمامی مردم، تنها یک کودک زنده میماند که سربازان مغول از کشتن او صرف نظر کرده و او را به اهالی قریه سریزد در نزدیکی مهریجرد تحویل میدهند.این قلعه با 2 حصار و باروی دفاعی و برجهای پیرامون خود، با شکوه و عظمتی خیره کننده در دشت توده آرمیده است.
در چهار سمت حصار بیرونی و داخلی آن 9 ...مشاهده کامل متن برج مدور ساده با ارائههای خشتی مشاهده میشود و پلانی چهار گوش دارد و همچنین دورتا دور آن را خندقی به عرض 8 متر احاطه کرده است.
دسترسی به قلعه از جانب جنوبی امکان پذیر بوده و در ورودی، چوبی و ۲ لته است و با گل میخهای فلزی تزئین شده است. سردر ورودی دارای قوسی خوش فرم و نیزه دار است و ارابههای برجسته با نقوش هندسی در ۲ طرف آن دیده میشود. قسمت بالایی آن نیز دارای تیرکش و تزئینات چلیپایی است.فضاهای داخلی قلعه در 2 حصار به ارتفاع حدوداً 6/5 متر محصور شده است.
هر 2 حصار به صورت چینه ای از خشت و گل ساخته شده و بخش فوقانی آنها فرم و شکل کنگره ای دارد . در فاصله بین در اول (حصار بیرونی) و در دوم (حصار درونی) نیز فضای هشتی با پوشش ۴ بخشی وجود دارد که از فضای زیرین آن برای نگهداری کالا استفاده میشده است. پس از ورودی، شاه کوچه یا گذر اصلی قلعه وجود دارد که جهت آن شمالی ـ جنوبی است و ۳۰ / ۳متر پهنا دارد. کوچهها و گذرهای فرعی قلعه نیز با عرضی حدود ۷۰ / ۱ متر در جهت شرقی ـ غربی ساخته شده اند.
درون قلعه فضاهای گوناگونی از قبیل اصطبل، بخش مسکونی (شاه نشین و عام نشین)، انبار نگهداری کالا و فضای عمومی یا مذهبی به چشم میخورد. فضای شاه نشین یا ارباب نشین قلعه در مرتفعترین بخش بنا (بالای فضای ورودی) قرار دارد و بر تمامی فضاهای داخلی و محوطه خارجی مشرف است.اتاقهای اشکوب پایین بنا برای نگهداری احشام و طبقه فوقانی برای سکونت و زندگی مردم بوده است. امکان دستیابی به طبقه بالایی نیز از طریق راه پله ای باریک و خشتی میسر میشود و فضاهای داخلی کاهگل شده اند و اندازه خشتهای استفاده شده در ساختار کالبدی آنها ۲۳×۲۳ سانتی متر است.
برجهای داخلی قلعه ۲ اشکوبه است، پوشش اشکوب اول گنبدی و راه پله به سمت بالا به صورت مدور و مارپیچ است. در قسمت شرقی قلعه، چاه قنات عمیقی به چشم میخورد که احتمالا آب مورد نیاز قلعه از این مکان تامین میشده است.برجهای حصار درونی قلعه با ارتفاع تقریبی 8/5 متر دارای تیرکشها و روزنه هایی برای دفاع است و از حیث تزئینات با فرمهای هندسی و منظم به صورت خشتی ارائه مندتر از برجهای حصار بیرونی است. این اثر تاریخی ارزشمند به شماره 6143 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:http://www.negahmedia.ir/media/show_podcast/42531http://talk.patoghu.
com/thread213865.htmlhttp://www.3nasl.com/contents/view/two-eight-two-eight-eight.
aspxhttp://www.persianpersia.com/artandculture/adetails.php?articleid=4445&parentid=1&catid=130http://www3.
irna.ir/fa/NewsPrint.aspx?ID=98826.