اطلاعات بیشتر


نام مکان:
آستان مقدس امامزاده عبدالقهار
استان:
البرز
شهرستان:
ساوجبلاغ

معرفی نامه

بقعه متبرک امامزاده عبدالقهار (ع) مانند نگینی درخشان، در روستایی قدیمی به نام ورده در مجاورت دره ای با شیب تند و رودخانه ای به نام هزاربند قرار دارد. این آرامگاه در آنسوی رودخانه و در دامنه کوهی با شیب زیاد و مشرف بر ده و دره و درختان کهنسال می‌باشد. یک پل فلزی با عرض حدود 4 متر نیز بر روی رودخانه، روستا را به سمت دیگر متصل می‌کند و محلی که بنای امامزاده در آنجا برپا گشته بر روی سکوی وسیعی قرار دارد.این بنا در قول عامه منسوب به امامزاده ابوالحسن (ع)، ملقب به عبدالقهار فرزند موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است.

اما احتمالا مربوط به یکی از نوادگان موسی کاظم (ع) است. چون در منابع تاریخی و رجالی فرزندی به نام ابوالحسن ملقب به عبدالقهار در میان فرزندان امام موسی کاظم (ع) یافت نشده است. مجموعه بنای کنونی امامزاده دارای طرح مستطیل شکل بوده که در راستای شمال - جنوب کشیده شده است. دسترسی به آن از سمت شمال میسر است.

محوطه امامزاده که آرامگاه پیشینیان روستا است به دلیل درختان زیبا و ارتفاع و دید به رودخانه فضای دلنشینی دارد. در گذشته صفه محوطه با دیوار و دری چوبی ازاطراف جدا شده بود اما در حال حاضر صحن و پیرامون یکپارچه هستند. سراسر جانب شرقی صفه را مجموعه بناهای امامزاده دربر گرفته است. نخست از دری به یک محوطه سرپوشیده یا رواق نخستینی که در شمالی‌ترین قسمت بنا قرار دارد وارد می‌شویم.

...مشاهده کامل متن در سمت شرقی این محل و پشت دیوار جنوبی آن انباری قرار دارد که کلیه دیوار‌های آن به سنگ قلوه ساخته شده و سقف آن با چوب تیرریزی شده است.

در سمت جنوب رواق کوچک و انبار پشت آن، رواق اصلی مقابل حرم قرار دارد که طول آن 8/50 متر و عرض آن 3/40 متر است. پوشش رواق مزبور در جلو به صورت مسطح و تیرریزی شده و در عقب به کمک قوس‌های آجری و پوشش گچ انجام گرفته است. تمامی عرض و نمای ضلع غربی رواق مزبور را در چوبی مشبکی که قسمت بالای آن قوس دار می‌باشد فرا گرفته است.قسمت اصلی امامزاده یا حرم آن در سمت جنوبی رواق مزبور واقع است و به کمک دری که 1/15 متر عرض دارد به هم ارتباط دارند.

طرح حرم در داخل عبارت از یک چهار ضلعی کامل است که طول هر یک ازاضلاع آن 4/60 متر و ضخامت دیوارهای آن 1/20 متر می‌باشد. دیوارهای جانبی حرم فاقد هرگونه تزیین است. در وسط دیوار غربی حرم دو پنجره چوبی مشبک بر روی یکدیگر در قطر دیوار جاسازی شده بوده اند که در حال حاضر یکی به در تبدیل شده است. پوشش نخستین حرم به کمک چهار فیل پوش و سپس کاربندی‌های روی آن‌ها به انجام رسیده است.

در حال حاضر چهارچوب در ورودی حرم دارای طرح گل و بته‌های دهان اژدری است ولی دو لنگه در آن فاقد ارزش هنری است. این در حالی است که در گذشته دو لنگه در ورودی آن نیز نظیر چهارچوب کنونی دارای تزیینات زیبایی بوده و به همین دلیل در سال 1342 دزدان آثار تاریخی آنرا همراه با ضریح چوبی می‌ربایند.پس از مدتی ضریح امامزاده و در آن کشف می‌گردد که در چوبی نفیس هم اکنون در موزه ملی ایران (موزه ایران باستان) نگهداری می‌شود. ضریح مزبور عبارت از صندوق مستطیل شکلی است به طول 2/11 و عرض 1/18 متر که دو دیواره طولی آن به وسیله چهار قاب منبت با نقش گل و بته زینت یافته است.

شیوه منبت کاری صندوق آن را جزء آثار ارزنده دوره صفویه قرار داده است. کتیبه بسیار زیبای صندوق بر روی دیواره عرضی آن قرار دارد که با خطی خوش کنده کاری شده است. در این کتیبه عنوان شاه طهماسب صفوی که صندوق در عهد او ساخته شده چنین ذکر گردیده است: «ابوالمظفر شاه طهماسب بهادرخان»در مقابل ضلع غربی حرم رواق دیگری قرار دارد که طول آن 4/50 متر و عرض آن سه متر است در ضلع شمالی آن دیواری به قطر 1/40 متر داشته است که در ورودی در آن قرار داشته است. این دیوار در حال حاضر برداشته شده است.

ضلع غربی این رواق را نیز سراسر در چوبی مشبکی فرا گرفته و چنانکه گفته شد در ضلع شرقی غرفه نیز دو پنجره چوبی مربوط به حرم قرار داشته. یکی از این پنجره‌ها در حال حاضر به در تبدیل شده است. به طور کلی باید گفت که قدیمی‌ترین قسمت مجموعه مزبور عبارت از همان بنای چهارگوشه حرم است و سپس رواق‌های شمالی و غربی و پیش رواق شمالی به آن آفزوده شده است. در سالهای اخیر تمامی رواق‌های غربی حرم که کل طول بنا را در بر می‌گیرد و ازغرب به واسطه پنجره‌های وسیع و مرتفع چوبی مشبک به صفه مرتبط است، به یکدیگر متصل شده اند و یک رواق طولی با عرض 3 متر را شکل داده اند.

هر سه دهانه بازشویی از میان پنجره مشبک به حیاط دارند. همچنین یک در در شمالی‌ترین قسمت رواق به بیرون ایجاد شده است .در سال‌های اخیر در قسمت جنوب اتاق حرم، یک اتاق و رواق با همان الگوی معماری به طول ساختمان افزوده شده است.این اثر در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۹۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منبع:http://www.ghatreh.com/http://www.mehr-e-alborz.

com/http://www.emamzadegan.ir/http://ostanha.tabnak.

ir/.