اطلاعات بیشتر
- نام مکان:
- قلعه شیخ مکان
- استان:
- ایلام
- شهرستان:
- دره شهر
معرفی نامه
جایی در استان ایلام ، شش کیلومتری ضلع جنوب شرقی شهرستان دره شهر ، بخش مرکزی ، درست در روستای شیخ مکان ، " قلعه شیخ مکان " در مساحتی بالغ بر 425 مترمربع واقع شده است. قدمتش بنا به سنگ نوشتههای نصب گشته در دیوار ورودی قلعه ، به سال 1330 هجری قمری باز میگردد. این دژ مستحکم که از طرف غرب به کوه تکیه زده است ، در سال 1330 ( ه.ق ) به دستور تیمورخان به شکل مستطیلی ، در سه طبقه همراه با زیرزمین و 4 برج دیده بانی در اطرافش و نیز 30 اطاق ساخته شد و در سال 1335 ( ه.
ق ) توسط سیدمحمد خان پوراشرف مرمت و تکمیل گشت. ( در ورودی شمالی قلعه 9سطر شعر روی سنگی حک گشته است که زمان مرمت بنا بر روی آن ذکر شده است. ) قلعه ای که به سبک و تاثیر از معماری ساسانیان احداث شده است ، اما " قلعه شیخ مکان " یا شیخ ماکو یکی از آثار تاریخی به جای مانده از دوران قاجاریه به حساب میآید.بیشترین مصالح بکار رفته در قلعه شیخ مکان ، که اثری شاخص در معماری صخرهای شناخته میشود ، " قلوه سنگ " میباشد ، هرچند در مواردی ازجمله در ، سر در ورودی قلعه و برجستگیهای روی دیوار از آجر جهت تزیین استفاده شده است.
نمای بیرونی قلعه با ملاتی از گچ و خاک پوشیده شده میباشد ، همچنین نمای داخلی اتاقها نیز با گچ تزیین و پوشانده شده است. در جلو و همچنین در وسط ضلع غربی قلعه شیخ مکان ، درست در محل واقع شدن برجهای دیده بانی ، به فاصلههای ...
مشاهده کامل متن معین از برجها ، در دیوارهای دژ چندین کنگره و تیرکش و دریچه دیده بانی قرار دارد که این حاکی از استفاده نظامی از قلعه شیخ مکان در دورههای گذشته میباشد. این قلعه نظامی دارای دیواری 5/14متری ، در بلندترین نقطه خود میباشد و تنها ورودی در سمت شمال آن قرار دارد که با دریچههای دیده بانی دایره شکل دیوارهای دژ ، معبر و تنگه به خوبی در مقابل چشمانمان نگهبانان قرار داشته است.کانال آبی وظیفه انتقال آب مورد نیاز را از رودخانه به این قلعه انجام میدهد. این کانال از میان روستا میگذرد و از زیردیوار ضلع جنوبی وارد حوض بزرگ آب در وسط قلعه شده و از سوی دیگر خارج میشود.
جالب است که آبی که برای استحمام مورد نیاز بوده از طریق یک کانال مخصوص دیگر تأمین میگردیده و به صورت مجزا از سوی جنوب قلعه وارد آب انبار حمام میشده است و از طریق کانال هایی که در کف و دیوارهای باربر حمام تعبیه وجود داشته به داخل چندین حوض سرا زیر میگردیده است. دژ شیخ مکان دارای انواع قسمتهای دیگری همچون سیاه چال ( در ضلع شرقی ) انبار و محلهای جمعآوری غلات، آشپزخانه، اسطبل ( در طبقه همکف و خارج از بنا ) ، پلههای 2/1 در گردش به پشت بام ، یک حلقه چاه ذخیره آب آشامیدنی ، نانوایی ( برای پخت نان و مصرف خانوارها ) ، تراس مفروش شده با لاشه سنگ ( در جلوی ضلع جنوبی قلعه ) ، نیز میباشد.گفتنی است در میان تنگه و در مقابل قلعه شیخ مکان ، در مسیری که آب رودخانه جریان دارد ، بقایای یک آسیاب آبی کشف گردیده که در زمانهای گذشته مورد استفاده بوده ، که با مرور زمان تخریب شده است. قلعه شیخ مکان در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۹۷۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع : www.mehrnews.comwww.irna.
irhttp://fa.wikipedia.orghttp://www.seymareh.
irhttp://www.yjc.ir.