اطلاعات بیشتر

---

نام مکان:

کتیبه خارک

استان:

بوشهر

شهرستان:

بوشهر

---

معرفی نامه

اولین کتیبه هخامنشی با خط میخی از نوع مرجانی روز چهارشنبه 23 آبان سال 1386در پی احداث جاده ای توسط شرکت ملی نفت ایران در جزیره خارک از زیر خاک نمایان شد. کارشناسان در نخستین مطالعات خود روی این کتیبه، قدمت آن را به دوره هخامنشی تخمین زدند.این کتیبه که متعلق به اواخر دوره هخامنشی و روی صخره ای مرجانی به ابعاد 85 در 116 نقر شده است ، در این کتیبه کلاً در پنج سطر و از شش واژه فارسی باستان استفاده شده که پنج واژه آن تاکنون ناشناخته بودند.در ترجمه این کتیبه آمده است: "(این) سرزمین خشک و بی‌آبی بود شادی و آسایش را آوردم.

به گفته وی بهنه می‌تواند اسم خاص و احتمالا از شاهان و یا حکامی باشد که دستوراتی در خصوص آبادی آن مکان داده است. این اثر نخستین کتیبه سنگی یافت شده از نوع سنگ مرجان بود و به همین علت کتیبه‌ای منحصر به فرد به شمار می‌رفت. خط میخی فارسی باستان حک شده بر روی این کتیبه بنا به نظر کارشناسان باستان شناسی ایران محکم‌ترین و مستند‌ترین سند تعلق خلیج فارس به ایران از زمان هخامنشیان بوده است. کتیبه یاد شده را در 5 سطر و با یک فاصله در حدود 8 سانتی متر در دو بخش سه سطری و دو سطری توصیف کرد که به صورت نامنظم و به خط میخی باستان کنده شده است.

حد فاصل دو بخش کتیبه یک خط افقی منحنی شکل نامنظمی است که هر دو سطر را از هم جدا می‌کند.در میانه اثر و در ابتدای سطرهای سوم و چهارم (که بسیار آمیخته و درهم است) نگاره‌ای به مانند یک تاج خوابیده دیده می‌شود که احتمال اینکه ناشی از فرسایش‌های طبیعی صخره و پدیده‌ای اتفاقی باشد، غیرممکن است؛ اما امکان انتساب آن به عصر هخامنشی نیز بعید به نظر می‌رسد. وضعیت سطرهای سوم و چهارم نشان می‌دهد که این دو سطر با درنظرداشت وجود نگاره تاج، از محلی جلوتر نویسانده شده‌اند.چهار سطر بالایی یا آغازین با خطی باریک و بلند از دو سطر پایینی جدا شده‌اند که ممکن است نشانه‌ای از وجود دو کتیبه کوتاه و مستقل در بخش بالایی و پایینی باشد.

ویژگی دیگر این کتیبه، نگارش عجولانه و توأم با بی‌دقتی آن است. سنگ‌نبشته‌های شناخته‌شده هخامنشی، همگی متونی سلطنتی بوده و با دقت و ظرافت ویژه‌ای نگاریده شده بوده‌اند. کتیبه خارک از لحاظ شیوه اجرا، بیشتر شبیه ویژگی‌های کتیبه‌نویسی پهلوی عصر ساسانی است تا دقت وظرافت فنی و هنرمندانه عصر هخامنشی. در باره اصالت اثر، در پایان این نوشتار اشاره‌های کوتاهی خواهد آمد.

البته علامت چند هجای منفرد در جای جای این صخره مرجانی که به طور پراکنده بر روی این سنگ نقر شده دیده میشود.ترجمه سطر به سطر این کتیبه به این شرح است: 1- بود 2- زمین خشک بی آب، آسایش3- جاری من 4- بهنه(یک اسم خاص) یا حاکم را 5- چاههای آب ...

.. این کتیبه تاریخی توسط برخی افراد ناشناس با یک شی نوک تیزدر خرداد87 تخریب شد.کتیبه هخامنشی خارک روی یک تخته سنگ مرجانی نوشته شده و به همین علت احتمال می‌رود برای آسیب رساندن به آن از تیشه و چکش استفاده شده باشد.

گفته مسئولان محلی بیش از 70 درصد تخریب به این اثر هخامنشی وارد شده است.کشف این کتیبه پیامدهای بین المللی زیادی داشته است. ازجمله رسانه‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس سعی بر تقلبی جلوه دادن کتیبه کرده بودند اما در گزارش باستان شناسان ایرانی، حقیقی بودن کتیبه اثبات شده است.پیش از این سطرهای جدا از هم در دوره هخامنشی تنها در متونی دیده شده که به زبان‌های مختلف بوده است.

منبع:http://www.mirmohamad.blogfa.com/cat-24.

aspxhttp://rcirib.ir/paygah_marakez/cities/amaken_text.aspx?id=2583&ccode=10http://www.balatarin.

com/http://ghiasabadi.com/khark_inscription.html.